АРТЕРИЈАЛНА ХИПЕРТЕНЗИЈА (ВИСОК КРВЕН ПРИТИСОК)

Артериската хипертензија (висок крвен притисок), според дефиницијата на Светската здравствена организација, e состојба во која систолниот (горниот) притисок е зголемен над 140 mmHg, а дијастолниот (понизок) над 90 mmHg. Оваа дефиниција се однесува на сите лица постари од 18 години. Може да се појави како изолирана систолна или дијастолна хипертензија, а најчесто и двата притисоци се покачени.

Колку често се јавува?

Артериската хипертензија е една од најчестите болести денес. Се верува дека една третина од возрасната популација има притисок што треба да се лекува, а овој процент варира во зависност од регионот во зависност од исхраната, физичката активност и возраста.

Веројатно нема човек кој барем еднаш немал проблем со висок крвен притисок, а дополнителен проблем во лекувањето на хипертензијата е тоа што терапијата се зема нередовно и често во недоволни дози.

Причина за појава

Хипертензијата најчесто се јавува како идиопатска, што значи дека причината за нејзината појава е непозната. Во мал процент (3-5 проценти) хипертензијата е последица на болести на други органи и системи. Крвниот притисок е под влијание на многу фактори и внатре и надвор од телото. Прекумерната употреба на сол и течности, дебелината, прекумерното внесување алкохол и кафе, пушењето, физичката неактивност го зголемуваат крвниот притисок.

 

Симптоми  

Високиот крвен притисок е многу честа болест која се јавува со многу малку симптоми, понекогаш се и отсутни.

Пациентите со покачен крвен притисок може да имаат многу различни симптоми, во зависност од тоа дали некој друг органски систем бил нападнат и оштетен од долготрајна хипертензија. Органите кои најмногу страдаат од хипертензија се: срцето, очите, бубрезите и крвните садови.

Не треба да се заборави дека хипертензијата е многу важен кардиоваскуларен ризик фактор и дека пациентите со хипертензија развиваат коронарна болест десет години порано од нивните врсници кои ја немаат.

Најчестите симптоми на пациенти со висок крвен притисок се:

• главоболки (особено во задниот дел на главата),

• несвестица

• зуење во ушите

• нестабилност при одење

• болка

• недостаток на воздух

• чувство на забрзано или неправилно чукање на срцето

Дијагноза

Мерењето на крвниот притисок дома е многу важно бидејќи е докажано дека пациентите имаат поголем крвен притисок на лекар отколку дома.

Доколку е можно, притисокот треба да се мери во иста положба, на иста рака и со истиот уред.

Пациентите со хипертензија треба да подлежат на лабораториски анализи (за да се утврди присуство на оштетување на бубрезите), преглед на очното дно, ЕКГ и доколку е потребно, рендген на белите дробови и срцето и ултразвучен преглед на срцето.

Исто така, пациентот треба да биде прегледан од кардиолог кој ќе предложи преглед и терапија.

Лечење на хипертензија

Првата мерка е спроведување на хигиенско-диететски режим, што подразбира намалување на внесот на сол и течности, намалување на тежината, зголемување на физичката активност, како и намалување на внесот на кафе и алкохол.

Од немедицинските мерки најважно е да се коригира телесната тежина со адекватна исхрана и да се намали внесот на сол под 3 g дневно. Кај сите пациенти со хипертензија, важно е да се измери крвниот притисок во стоечка положба за да се утврди присуството на ортостатска хипотензија, бидејќи тоа влијае на изборот на антихипертензивни лекови и може да укаже на присуство на вегетативна невропатија. Во третманот на хипертензија се користат неколку различни групи на лекови: антагонисти на калциум (Nifelat, Norvasc, Cortiszem R), бета блокатори (Prinorm, Presolol, Inderal), АКЕ инхибитори (Zorcaptil, Enalapril, Monopril, Hemoquin), диуретици (Lasix, Хемопрес, Лометазид), АТ1 блокатори (Диован, Лориста), блокатори на алфа и бета рецептори… Лекови за третман на хипертензија може да препорача и препише само лекар.