ИЛЕУС (ИНТЕСТИНАЛНА ОПСТРУКЦИЈА)

Причина за појава

Постојат неколку причини за илеус, од кои најважни се:

• механички илеус– е предизвикан од надворешна компресија на цревото во адхезии, при вклештена хернија (кила) или поради волвулус (интестинално заплеткување).
• поради оштетување на ѕидот – стриктури предизвикани од тумор (на колон), стриктури предизвикани од Кронова болест, дивертикулоза, илеоцекална туберкулоза, пострадијациони стриктури или стриктури предизвикани од нестероидни антиинфламаторни лекови.
• интралуминални причини за опструкција може да бидат фекална импакција, опструкција на дебелото црево со билијарен калкулус (камен на жолчното кесе), паразитски конволути (аскарис кај деца)
• паралитичен илеус– се забележува по лапаротомии, за време на перитонитис (воспаление на абдоминалното ткиво), при интестинална исхемија (намалено снабдување со крв), по употреба на одредени лекови (антихолинергици, опијати) и при тешки метаболички состојби (дијабетична кетоацидоза, хипокалемија, акутна бубрежна инсуфициенција).

Клиничка слика

Првиот симптом на акутна интестинална опструкција е ненадејна, остра, грчевичка абдоминална болка. Помеѓу епизодите, пациентот може да се чувствува доста добро. Набргу по почетокот на болката се јавува гадење, а потоа и повраќање, што може привремено да ја ублажи болката до одреден степен. Повраќањето е обилно кај високата опструкција, а кај опструкциите на илеумот (тенкото црево) или дебелото црево (дебелото црево) може да се појави доцна или воопшто да не се појави. Бојата на повраќаната содржина првично е зелена (содржи жолчка), а подоцна се менува во жолто-кафеава, со фекален мирис (miserere).

Абдоминална дистензија (напнатост) може да отсуствува, или да се ограничи само на одредени кривини, што може да го деформира изгледот на абдоменот, давајќи му степенест изглед. При целосна опструкција нема празнење на цревата, т.е. нема измет (столица) или флатус (гас).

Зголемена перисталтика (активност на дебелото црево) може да се види и слушне истовремено со пароксизми на болка, што е важен знак.

Дијагноза

Дијагнозата се поставува врз основа на клиничката слика, физички преглед и рентген на абдомен. Неопходно е испитување на крвната слика, урината, електролитите, киселинско-базната рамнотежа. Рентгенот на абдоменот покажува присуство на хидроаерични нивоа во тенкото црево со дистензија на гирусот, кои имаат полукружна форма.

Третман

Конзервативниот третман се состои од прекин на внесот на храна, течности и лекови, аспирација на желудникот и цревната содржина со назогастрична вшмукување, замена на течности и електролити со контрола на диурезата и централниот венски притисок.

Кај механичкиот илеус, операцијата се изведува во рок од 12-24 часа. Во случај на паралитичен илеус, добар одговор може да се добие само на конзервативна терапија.